Historie szlachetne: Bursztyn – złoto Bałtyku

W przyrodzie ukryte są liczne kamienie szlachetne i półszlachetne o różnych kolorach i strukturach. Jednym z nich jest kamień bursztynowy, znany również jako kamień żywiczny, jantar lub amber. Olśniewający ciepłym herbacianym kolorem bursztyn jest w rzeczywistości skamieniałą żywicą wymarłego gatunku sosny z epoki eocenu, która działa jak kapsuła czasu, zatrzymując wszystko, co do niej wpadło, zanim zamieniła się w kamień. Cenny i powalający swoim urokiem i barwą bursztyn jest dumną wizytówką Polski na gemmologicznej mapie świata, a jego najpiękniejsze okazy znaleźć można w Zatoce Gdańskiej.

 

Etymologia

Polskie słowo bursztyn wywodzi się od niemieckiego Bernstein, które oznacza „kamień, który się pali”. Wśród naukowców i gemmologów funkcjonuje pod nazwą sukcynit – jest to nazwa geologiczna kamienia żywicznego, która z kolei pochodzi od łacińskiej formy succinum, oznaczająca „sok, żywica drzewna”; nazwa succinum używana jest również w farmacji.

 

Zakazana historia miłosna

Bardzo popularną historią o pochodzeniu bursztynu jest litewska opowieść o królowej Jüratè i rybaku Kastytisie. Jüratè mieszkała pod Morzem Bałtyckim w pięknym bursztynowym zamku, gdzie rządziła morzem i wszystkimi zamieszkującymi go stworzeniami. Pewnego dnia jej spokojne życie zostało zakłócone przez Kastytisa, który poławiał ryby. Aby utrzymać pokój w morzu, królowa chciała ukarać rybaka, lecz niespodziewanie zakochała się w pięknym i dobrym młodzieńcu. Kiedy Perkûnas, bóg piorunów, dowiedział się o zakazanej miłości bogini i człowieka, wpadł w furię i zniszczył jej bursztynowy zamek. Legendy podają, że po sztormach na Morzu Bałtyckim na brzeg wypływają kawałki bursztynu z upadłego królestwa, znane również jako łzy królowej Jüratè.

 

Jak powstaje bursztyn?

Aby jednak uzyskać bardziej naukowe wyjaśnienie dotyczące powstania bursztynu, musimy cofnąć się o miliony lat, do południowych regionów dzisiejszej Skandynawii i regionów w pobliżu dna Morza Bałtyckiego. Na tych terenach rosły drzewa iglaste, które w miarę ocieplania się klimatu zaczęły wydzielać lepką substancję znaną jako żywica drzewna, która przenoszona przez rzeki na tereny podmokłe z czasem zaczęła gromadzić się w aluwiach wulkanicznych. Na proces utwardzania się żywicy miało wpływ ciepło spowodowane bliskością magmy oraz wysokie ciśnienie. Twardniejąc, żywica zamieniała się najpierw w kopal – formę żywicy przed zamianą w bursztyn. Proces ten zajmował od 10 do 20 milionów lat. Kopal pozostawał pod ziemią przez kolejne kilka milionów lat i zamieniał się w bursztyn, niezmiennie pod wpływem wysokiego ciśnienia i ciepła. Najstarszy kamień bursztynowy na świecie datuje się na około 345 milionów lat.

 

Budowa bursztynu

Pod względem budowy chemicznej bursztyn jest złożoną mieszaniną substancji organicznych i nieorganicznych, dlatego nie można przypisać mu jednego wzoru, niemniej średnia zawartość bursztynu to ok. 81% węgla i ok. 1% siarki; resztę stanowią tlen i wodór. Podgrzany do 150 stopni bursztyn mięknie, zaś spala się w płomieniu około 375 stopni i wydziela wówczas przyjemny zapach żywicy sosnowej (stąd w języku niemieckim nazwa bursztynu oznacza „kamień, który się pali”). 

W skali Mohsa plasuje się nisko: 2-2,5 twardości. Bryłki bursztynu posiadają przezroczystą strukturę, która zawiera substancje nitkowate, pęcherzyki powietrza, a nawet pochodzące z okresu kredy i kenozoiku skamieniałości owadów, roślin i małych płazów, tzw. inkluzje. Inkluzje stanowią cenny materiał badawczy dla biologów, geologów i paleontologów. Do najpopularniejszych bursztynów należą te o barwie czerwono-żółtej, miodowej, koniakowej, złotej, brązowej, kościanej, pomarańczowej, żółtej, niebieskiej, zielonej i czarnej. Bardzo rzadkie są okazy bezbarwne. 

 

Biżuteria z bursztynem – Biżuteria na zamówienie

 

W jubilerstwie najbardziej cenionym przedstawicielem rodziny bursztynów jest bursztyn bałtycki, który idealnie nadaje się do tworzenia biżuterii. Wiedzieli o tym już nasi słowiańscy przodkowie, bowiem w grobach z epoki kamienia łupanego, datowanych na 8000 lat p.n.e., odnaleziono wyrzeźbione z bursztynu amulety, a także koraliki i wisiorki, co wskazuje, że prehistoryczne ludy czciły ten kamień szlachetny. Dziś wiedza o bursztynie nadal inspiruje ludzi.

Bursztynowe kamienie wyglądają bajecznie w srebrnej jak i złotej oprawie, są jednocześnie bardzo subtelne i okazałe; ozdobiona bursztynem biżuteria to prawdziwie elegancki dodatek dla niemal każdej stylizacji, odpowiednia dla kobiet w każdym wieku. Serdecznie zapraszamy do kontaktu z projektantką 79 Diamenty, z którą wspólnie stworzycie bursztynową biżuterię swoich marzeń!

 

Ciekawostka:

Pan Lucjan Myrta, Polak, posiada największą na świecie kolekcję dzieł z bursztynu. Poniżej zamieszczamy link do ciekawego artykułu, którego p. Myrta udzielił portalowi Gazeta.pl: 

https://weekend.gazeta.pl/weekend/7,177333,27554133,ja-jestem-czlowiek-bez-umiaru-lucjan-myrta-ma-najwieksza.html#s=amtpc_FB_Buzz

Leave A Comment

You must be logged in to post a comment.

Social Share Buttons and Icons powered by Ultimatelysocial